بازار بسته بندی و صادرات پسته از خراسان رضوي هم چنان داغ است

مدير باغباني جهاد کشاورزي خراسان رضوي با اشاره به مزيت هاي بالاي استان در زمينه توليد برخي محصولات کشاورزي به خراسان رضوي گفت: توليد برخي محصولات کشاورزي در استان مانند پسته، زعفران، انگور، انار و سيب جايگاه خاصي دارد و از مزيت هاي استان به شمار مي رود که بعد از مطرح شدن طرح جامع زعفران (که به طرح بهبود کيفيت و توسعه صادرات تغيير نام داد) ۸ محصول ديگر نيز در برنامه هاي سازمان جهاد کشاورزي براي تعريف طرح جامع قرار گرفت. محمدرضا قدسي از مطرح شدن طرح جامع پسته از سال قبل در سازمان جهاد کشاورزي خبر داد و افزود: منتظر هستيم تا خروجي طرح جامع زعفران استخراج و ارزيابي شود و علاوه بر آن با توجه به برخي مشکلات که براي محصولاتي مانند گندم، چغندرقند، انگور و کشمش به وجود آمد، توجه به آن ها در اولويت قرار گرفت.وي افزود: طرح جامع پسته بايد فراگير باشد و به صورت برنامه هماهنگ کشوري اجرا شود. در اين راستا برخي استان ها مانند کرمان و يزد ظرفيت بالايي در توليد پسته دارند؛ براي همين پيشنهاد اجراي اين طرح را به صورت ملي ارائه کرده ايم.

قدسي با اشاره به تدوين طرح جامع پسته گفت: بايد نتايج و نکات مثبت طرح جامع زعفران استحصال شود تا براساس نکات مثبت اين طرح، ديگر طرح ها را اجرا کنيم و هدف از طرح موضوع، فقط ميزان عملکرد نيست، بلکه همه جوانب آن در طرح ديده مي شود تا کيفيت پسته نيز بهبود يابد و خوشبختانه با رعايت مسائل بهداشتي هنگام برداشت و در ترمينال هاي ضبط پسته استان، کيفيت پسته توليدي در خراسان رضوي از لحاظ عاري بودن از قارچ افلاتوکسين وضعيت بسيار مطلوبي دارد.

مدير باغباني جهاد کشاورزي خراسان رضوي با اشاره به افزايش قيمت پسته از افزايش سطح زير کشت پسته در دشت هاي استان خبر داد و گفت: در سرشاخه محصولات باغي، زعفران و پسته قرار دارد که به دليل امکان انبارداري و نگهداري آن، توليدکننده هيچ اجباري ندارد که حتماً زمان برداشت، محصول را بفروشد و با توجه به ارتفاع ۹۰۰ تا ۱۲۰۰ متري دشت هاي استان از سطح دريا که بهترين سطح ارتفاع از درياست کيفيت محصول پسته توليدي استان بسيار بالاست.

قدسي افزايش سطح زير کشت پسته استان را در مقايسه با سال قبل حدود ۴ هزار هکتار عنوان کرد و ادامه داد: امسال به ويژه در شهرستان هاي تازه تاسيس جوين، جغتاي، فيروزه و… کشت درخت پسته در حال انجام است و مزيت اقتصادي محصول در حال تعيين الگوي کشت براي منطقه است.

وي با اشاره به رشد بيش از صد درصدي قيمت پسته از سال گذشته تاکنون به کيفيت بالاي پسته توليدي امسال اشاره کرد و اظهار داشت: بيش از ۵۳هزار هکتار از باغ هاي استان زير کشت پسته قرار دارد که از اين مقدار ۳۳هزار هکتار از باغ هاي پسته بارور و ۲۰هزار هکتار باغ پسته غيربارور است که در بدترين حالت به طور ميانگين هزار و ۲۰۰ کيلو پسته خشک از هر هکتار برداشت مي شود که با توجه به ميزان مناسب بارندگي ها پيش بيني مي شود از هر هکتار هزار و ۳۰۰ تا هزار و ۳۵۰ کيلو پسته خشک برداشت شود. قدسي توليد پسته استان در سال گذشته را ۴۸ هزار و ۶۰۰ تن پسته خشک عنوان کرد و افزود: خراسان رضوي در بين استان هاي کشور به لحاظ توليد در رتبه دوم و به لحاظ سطح زير کشت پسته در رتبه سوم قرار دارد و با توجه به افزايش سطح زير کشت و رعايت موارد مکانيزاسيون و مسائل بهداشتي پيش بيني مي شود برداشت پسته استان به بيش از ۵۰ هزار تن افزايش يابد.

تسهيلات ارزان قيمت فني و اعتباري

مدير باغباني جهاد کشاورزي خراسان رضوي درباره حمايت هاي انجام شده از پسته کاران گفت: براي حمايت از پسته کاران، تسهيلات ارزان قيمت فني و اعتباري در اختيار آن ها قرار داده ايم تا در بحث تغذيه و هرس باغ ها از آن استفاده شود که به عنوان الگو به هر شهرستاني مبالغي پرداخت شد و البته يک سري اعتبارات ناچيز تملک دارايي ها نيز براي اين منظور در اختيار شهرستان ها قرار گرفت. قدسي با اشاره به برگزاري دوره هاي کمک آموزشي و بازديد از باغات و ترمينال هاي ضبط پسته در خارج استان افزود: شهرستان مه ولات با داشتن بالاترين سطح زير کشت پسته در استان مجرب ترين افراد استان را در زمينه هرس، تغذيه و شيوه کاشت باغات پسته دارد که به مجموعه باغات پسته استان خدمات رساني مي کنند.وي با اشاره به توليد پسته ارگانيک در سرخس افزود: سال گذشته در ۱۵هزار هکتار از باغ هاي سرخس محصول ارگانيک پسته را که گواهينامه محصول ارگانيک از موسسات معتبر دريافت کرده اند، داشته ايم که به راحتي مي توان اين محصولات را به کشورهاي اروپايي صادر کرد.

قدسي در پاسخ به سوالي درباره مبارزه با قارچ افلاتوکسين در پسته گفت: وجود قارچ افلاتوکسين به يک سري مسائل فني برمي گردد و چون در استان شيوه کشت اصولي و فني است با افزايش ترمينال هاي ضبط پسته، پسته به محض ورود به ترمينال ها فرآوري و در کمتر از ۶ ساعت خشک مي شود و امکان رشد قارچ افلاتوکسين از بين مي رود. در نمونه گيري هاي انجام شده نيز موردي در اين زمينه به ما اعلام نشده است. وي در پاسخ به سوالي درباره ميزان اشتغال پسته کاري در استان يادآور شد: در حال حاضر ۱۸هزار خانواده با جمعيتي در حدود ۷۰هزار نفر در حرفه هاي مربوط به توليد و فرآوري پسته در استان در حال فعاليت هستند. قدسي در پاسخ به سوالي درباره استفاده از تسهيلات طرح توسعه کشاورزي در بخش پسته تصريح کرد: رئيس توسعه بخش کشاورزي هر شهرستان، فرماندار و دبير آن مدير جهاد کشاورزي است که با توجه به مشخص شدن اولويت هاي اعتباري، بيشتر شهرستان هاي پسته خيز از اين اولويت استفاده کرده اند و از تسهيلات آن در بخش هرس و احداث باغ طرح هاي زيادي مصوب و تسهيلات دريافت کرده اند.

وي از رايزني هاي مستمر با بانک براي اعطاي تسهيلات به کشاورزان و باغداران خبر داد و گفت: در زمينه تسهيل پرداخت وام به متقاضيان، لزوم داشتن سند شش دانگ براي محل اجراي طرح منتفي شده است و در کارگروه توسعه بخش کشاورزي موانع يک به يک در حال برطرف شدن است. قدسي افزود: در بحث توسعه باغ هاي پسته براي هر هکتار ۲۰ ميليون ريال و براي اصلاح به ازاي هر هکتار ۱۵ ميليون ريال تسهيلات ۱۰ساله با کارمزد ۸ تا 7.5 درصد به عنوان کمک در اختيار پسته کاران قرار گرفته است که بازپرداخت آن از سال ششم آغاز مي شود.قدسي ارقام پسته در حال توسعه در استان را پسته سفيد (بادامي)، پسته اکبري، پسته کله قوچي و پسته فندقي يا اوحدي عنوان کرد و افزود: با توجه به شرايط اقليمي هر منطقه و خصوصياتي که ارقام دارد، در هر منطقه يک رقم پسته کشت مي شود ولي در استان بيشترين سطح کاشت مربوط به پسته سفيد يا بادامي است زيرا هم زودرس است و هم در واحد سطح عملکرد بالايي دارد.وي با اشاره به توسعه ظرفيت حمل و نقل استان ادامه داد: اگر بتوانيم پسته تازه را در بسته هاي ۲۰۰تا۵۰۰ گرمي در کمتر از ۲۴ ساعت به بازارهاي منطقه برسانيم، با توجه به خوش خوري و کيفيت خوب پسته تازه ، اين امر تاثير بسيار مثبتي در صنعت پسته استان خواهد داشت.

 تهيه برند پسته توسط سازمان صنعت و معدن

قدسي از بسته بندي بيش از ۹۰ درصد پسته توليدي استان در خود استان خبر داد و تصريح کرد: ترمينال هاي ضبط پسته، بسته بندي ۷۰کيلويي پسته را انجام مي دهند ولي بسته بندي ريز مانند زعفران نداريم. اگر بتوانيم در بحث بسته بندي هم سرمايه گذاران را ترغيب به فعاليت کنيم، ضمن اشتغال زايي، در ارزآوري براي استان نيز موفق خواهيم بود. وي با اذعان به صادرات فله اي پسته استان گفت: در حال حاضر بسته بندي ريز پسته در رفسنجان انجام مي شود و اتحاديه پسته کاران در آن جا فعال است و با مخلوط کردن پسته خراسان رضوي که از کيفيت مطلوب تري برخوردار است با پسته کرمان بسته بندي ريز و صادرات با عنوان پسته کرمان انجام مي شود.

قدسي در پاسخ به سوالي درباره تهيه برند پسته افزود: بحث هاي ژنتيکي و اصلاح ارقام پسته در جهاد کشاورزي پيگيري مي شود ولي تهيه برند پسته بايد توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت پيگيري شود.وي مناطق عمده توليد پسته در استان را به ترتيب شهرستان هاي مه ولات، بردسکن، گناباد، سبزوار و نيشابور عنوان کرد و از کشت پسته در ۲۳شهرستان استان خبر داد.مدير صنايع کشاورزي جهاد کشاورزي خراسان رضوي در پاسخ به سوالي درباره تامين سرمايه در گردش واحدهاي ترمينال ضبط پسته گفت:از ۳۹۰ ميليارد تومان اعتبار توسعه بخش کشاورزي که به استان تزريق شده است، ۹۰ ميليارد تومان آن مربوط به توسعه صنايع تبديلي بخش کشاورزي است که البته براي تخصيص آن تفکيکي در نظر گرفته نشده است. اسماعيل نامني با اشاره به نشست برگزار شده با رئيس سازمان محيط زيست براي حل مشکلات پسته کاران افزود: در اين نشست با محيط زيست به تعامل خوبي رسيديم تا در زمان برداشت و فرآوري پسته از چند مرکز فرآوري بازديد کنيم و راهکار مناسبي را براي واحدهاي موجود که مشکلات زيست محيطي دارند، با حداقل هزينه ارائه کنيم.

وجود ۳۵ واحد فرآوري پسته دراستان

وي به بازديدهاي مشترک انجام شده اشاره کرد و گفت: در حال حاضر ۳۵ واحد فرآوري پسته از اداره صنايع جهاد کشاورزي مجوز گرفته اند و علاوه بر آن پروانه محيط زيست هم دارند ولي با توجه به سخت گيري هايي که به تازگي از سوي محيط زيست اعمال مي شود، اميدواريم به زودي مشکلات آن ها رفع شود. نامني با اشاره به اشتغال زايي واحدهاي فرآوري پسته براي ۴۲۰ نفر، تصريح کرد: ظرفيت واحدهاي فرآوري پسته استان ۶۶هزار تن است که در شهرستان هاي مه ولات، بردسکن، نيشابور، خوشاب، بجستان، تربت جام، خليل آباد و گناباد پراکنده است و علاوه بر آن ۴۲ واحد نيز مجوز تاسيس را از اداره صنايع جهاد کشاورزي اخذ کرده اند و در حال تکميل پروژه هاي خود هستند. وي بهره برداري از واحدهاي در حال احداث را باعث ايجاد ۳۷۰ فرصت شغلي جديد عنوان کرد و گفت: با بهره برداري از اين واحدها ۲۳ هزار تن به ظرفيت فرآوري پسته افزوده مي شود.وي با توجه به کيفيت مطلوب پسته توليدي در خراسان رضوي افزود: به دليل موقعيت مناسب استان از لحاظ خاک و اقليم براي توليد پسته، سرمايه گذاران رغبت بيشتري به سرمايه گذاري در باغ هاي پسته نشان داده اند و هر سال شاهد افزايش سطح زير کشت باغ هاي پسته در استان هستيم.

پسته استان خراسان، به جايگاه واقعي خود نرسيده است

مديرعامل شرکت تعاوني بنه سبز خراسان واقع در فيض آباد نيز با اشاره به برداشت پسته در استان گفت: امسال ميزان برداشت پسته دراستان خيلي خوب بود و برآوردهاي کشاورزان محقق شد ولي هنوز پسته استان خراسان، به جايگاه واقعي خود نرسيده است و به عنوان يک برند شناخته شده نيست.

علي رضا پناهنده با اشاره به صادرات فله اي و کيسه اي پسته، بازار صادرات پسته را داغ توصيف کرد و افزود: با توجه به نوسانات نرخ ارز، صادرکنندگان پسته به سرعت در حال صادرات پسته به خارج از کشور هستند و ترجيح مي دهند پسته استان را در خارج از کشور انبارداري کنند. وي با اشاره به مشکلات ترمينال داران ضبط پسته ادامه داد: متاسفانه هنوز مشکلات ترمينال داران به قوت خود باقي است و محيط زيست به دليل مشکلات تصفيه سپتيک مراکز فرآوري پسته براي ادامه کار آن ها مانع تراشي مي کند؛ در حالي که به دليل نياز به منابع مالي بالا، ترمينال داران قادر نيستند در زمينه تصفيه فاضلاب اقدام کنند.

وي با اشاره به فعاليت مراکز فرآوري پسته در کرمان به عنوان قطب توليدکننده پسته گفت: در خراسان رضوي، محيط زيست نسبت به ترمينال داران خيلي سخت گيري مي کند در حالي که در کرمان محيط زيست با مماشات بيشتري با ترمينال داران برخورد مي کند.

مرجع : icfp.ir