ضعف بسته بندی خرمای ایران برای صادرات

نخلستانهای استان کرمان در حالی یک چهارم محصول خرمای سالیانه کشور را تولید می کنند که سالانه 56 میلیون دلار ارزآوری برای کشور به همراه دارند.رین محصولات کشاورزی که در این استان وجود دارد و به اقتصاد تک قطبی برخی شهرستانهای استان نیز تبدیل شده است خرما است.

کرمان جزو سه استان برتر تولید کننده خرما از نظر تولید، رتبه نخست سطح زیر کشت نخلستان در کشور و رتبه نخست تولید خرمای مضافتی به عنوان با کیفیتترین خرمای کشور را دارد.

با این وجود محصول خرمای استان کرمان زیر سایه، تبلیغات سایر استانها و همچنین داشته های دیگر استان از جمله مس و پسته و سنگ آهن قرار گرفته است، حتی میزان برداشت مرکبات و محصولات جالیزی جنوب استان کرمان نیز از دید عموم اهمیت بالاتری نسبت به نخلستانهای استان پهناور کرمان دارد.

 در کنار زمینه سازیهای غلط فکری، در این خصوص باید به موارد دیگر نیز اشاره کرد که موجب بی توجهی به این سرمایه مهم اقتصادی استان کرمان شده است.

سردرگمی صنایع کرمان در بخش صنایع جنبی خرما

عدم توجه به صنایع جانبی خرما یکی از دلایل بی توجهی به این زیر ساخت اقتصادی در استان کرمان است در واقع به گفته کارشناسان از محصول خرما در طول سال می توان بهره وری 100 درصد داشت، استفاده از میوه، برگ، پوست و حتی هسته و ضایعات خرما در صنایع مختلف می تواند سود افزوده ایجاد کند اما در واقع حرکت بخش صنعت استان کرمان در این زمینه بسیار کند و حتی سردرگم بوده است و نتیجه آن به وضعیت بی ثبات اقتصاد خرما کاران استان کرمان منجر شده است.

استان کرمان رتبه نخست سطح زیر کشت نخلستان در کشور را به خود اختصاص داده است این درحالی است که بسیاری از این نخلستانها به دلیل بی توجهی در بهره وری و جایگزینی با اقلام پر بازده و اقتصادی و عمر بالا هم اکنون عملا بدون استفاده مانده اند که این مسئله به خصوص در نخلستانهای جنوب استان کرمان به خوبی قابل مشاهده است.

هر چند اقداماتی طی سالهای اخیر برای جایگزینی نخلهای بی بهره با گونه های مشابه اقتصادی شده است اما اقدامات صورت گرفته در مقایسه با حجم نخلستانها ناچیز است.

لزوم جایگزینی اقلام اقتصادی به جای نخلهای هزینه بر

عدم بسته بندی مناسب و تولید محصولات بی کیفیت و بی توجهی به حفظ جایگاه اقلامی همانند خرمای مضافتی بم موجب شده است رفته رفته جایگاه کیفی محصولات نیز در ذهن بازار داخلی مخدوش شود و هر چند اقداماتی توسط تعاونی ها و خوشه صنعتی خرما در کرمان روی داده است اما این اقدامات نیز بیشترین نمودی که داشته در گزارش عملکردها و خبرهای مسئولان این نهادها بوده است و کمتر در واقعیت کشاورزان با بهوبد وضعیت بازار مواجه شده اند.

با این وجود در سال جاری با بهبود نسبی قیمت خرما و همچنین کاهش آفت زدگی به خصوص کاهش پدیده خشکیدگی خوشه خرما وضعیت تولید در استان بهبود یافته است و به همین دلیل با افزایش صادرات محصول نیز روبرو بوده ایم.

رشد 57 درصدی صادرات خرمای کرمان

این آمار از رشد 57 درصدی صادرات خرما در استان کرمان حکایت دارد که ارزشی معادل 48 میلیون و 586 هزار و 317 دلار را شامل می شود.

 وی تصریح کرد: در این راستا مشخص شدن تسهیلات تکلیفی بانکها به نخلداران ضروری است و این بودجه باید به صورت آسانتر در اختیار کشاورز قرار گیرد زیرا طی سالهای اخیر هزینه تولید محصول افزایش یافته است و این امر در بخش حمل و نقل نیز روی داده است با این وجود زمان برگشت سرمایه به کشاورز نیز افزایش یافته است.

وی ادامه داد: این یک حقیقت است که 60 درصد خرمای جهان در ماه رمضان به فروش می رود و بازاریابی در این خصوص بسیار با اهمیت است و در واقع صادر کننده 11 ماه برای بازاریابی وقت دارد که باید با برنامه ریزی صحیح از آن به خوبی استفاده کرد.

رشید فرخی ادامه داد: با این وجود حمایت ارزی از صادر کنندگان و تولید کنندگان خرما در کاهش نوسانات قیمتی و جلوگیری در انبار ماندن محصول کشاورزان کمک خواهد کرد.

تولید سالانه یک چهارم خرمای ایران در نخلستانهای کرمان

وی به تولید سالانه 300 هزار تن محصول با کیفیت خرما در استان کرمان اشاره کرد و گفت: این آمار تولید یک چهارم محصول کل کشور را شامل می شود این درحالی است که ایران سومین تولید کننده عمده خرما در جهان نیز می باشد که باید از این موقعیت به خوبی در زمینه در اختیار گرفتن بازار جهانی اقدام کرد.

در این میان بهترین و با کیفیتترین محصول خرمای استان کرمان در شرق استان و به خصوص در شهر بم تولید می شود و نرماشیر، فهرج و ریگان نیز جزو تولید کنندگان مرغوب خرما در استان محسوب می شود با این وجود حجم قابل توجهی از نخلستانهای استان کرمان در جنوب استان قرار دارند که برنامه ریزی برای تولید مرغوب خرما در این نخلستانهای از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

لزوم حذف نخلستانهای بدون بازده در جنوب کرمان

مجید درینی، رئیس جهاد کشاورزی جنوب کرمان در این خصوص به خبرنگار مهر می گوید: جنوب استان کرمان با تولید 200 هزار تن خرما از 36 هزار هکتار نخلستان بیشترین سهم تولید این محصول را از آن خود کرده است.

عدم بسته بندی مناسب و برند مشخص معضل خرمای ایران در بازار جهانی

این درحالی است که حال صادرات خرما نیز در بازار جهانی نسبت به سایر کشورها بد است محمد صدوقی صادر کننده خرما در این خصوص در گفتگو با مهر اظهارداشت: استان کرمان کیفی ترین محصول خرما را در کشور و حتی جهان تولید می کند اما بسته بندی خرمای کرمان در مقایسه با بسته بندی محصول درجه سوم کشورهای عربی و آفریقایی نیز کم می آورد.

وی افزود: مشتری در بازار اول به کیفیت بسته بندی اهمیت می دهد چون بسته بندی خود از مهمترین شاخه های علم اقتصاد در بازار امروز محسوب می شود و میلیاردها دلار سالانه برای این امر هزینه می شود اما ما عادت کرده ام محصول خوب تولید کنیم در بسته بندی بی کیفیت و یا فله ای به بازار عرضه کنیم و در نهایت محصول در یک کشور دیگر بسته بندی و پس از بازار یابی و با چندین برابر قیمت به بازار نهایی مصرف عرضه شود این مسئله نه تنها در مورد خرما بلکه در خصوص پسته، زعفران و بسیاری دیگر از محصولات کشاورزی صادق است.

وی گفت: در حال حاضر پسته ایران در چین، کشورهای عربی و اروپا بسته بندی و به بازار مصرف عرضه می شود زعفران در اسپانیا بسته بندی می شود و خرما نیز وضعیت مشابه دارد.

وی ادامه داد: به همین دلیل خرمای درجه دوم کشورهای تولید کننده خرما با قیمت بسیار بیشتر از خرمای درجه یک ما به فروش می رود و این امر بازار جهانی را از دست خرما کاران استان کرمان خارج کرده است ضمن اینکه خرما در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکا مشتری چندانی ندارد و بهترین بازار خرمای ایران کشورهای مسلمان هستند که در ماه رمضان به مصرف خرما گرایش پیدا می کنند.

لزوم تسهیل در صادرات و اختصاص تسهیلات بانکی

محسن رشید فرخی، رئیس انجمن خرمای استان کرمان نیز در خصوص وضعیت اقتصاد خرما در استان کرمان اظهارداشت: یکی از ضروریات بهبود اقتصاد در بخش خرما در استان کرمان آسان سازی صادرات محصول است.

وی تصریح کرد: در جنوب کرمان 70 نوع خرما مختلف برداشت می شود که سیاست جهاد کشاورزی بر حمایت از تولید خرمای مرغوب و جایگزین کردن گونه های با بهره وری بالا با نخلستانهای قدیمی قرار گرفته است.

وی گفت: آنچه که هم اکنون از اهمیت بالایی در بخش خرمای جنوب کرمان برخوردار است لزوم توسعه صنایع تبدیلی است که در این راستا باید فرهنگ سازی لازم در جامعه کشاورزان انجام شود.

وی ادامه داد: راه اندازی ستاد خرما در جنوب کرمان و ایجاد برند اختصاصی خرمای جنوب کرمان و بسته بندی مناسب از دیگر اقدامات ضروری برای بهود صنعت خرما در جنوب استان کرمان است.

 سوء استفاده از برند خرمای بم