آزمون‌ های کارتن سازی

کار تولید یک محصول با ساخت آن به اتمام نمی‌رسد. هر محصولی برای هدف یا اهداف معینی تولید می‌شود. پس از ساخت محصول نهایی باید مشخص گردد که آیا قادر خواهد بود اهداف تعیین شده را برآورده کند یا خیر. برای این منظور در هر صنعت استاندارد‌ها و آزمون‌هایی تعریف می‌شود که تولیدکنندگان صحت و دقت عملکرد محصول خود را به وسیله آنها تست و ارزیابی می‌کنند. در صنعت کارتن‌سازی هم، آزمون های کارتن سازی تعریف شده است و تولیدکنندگان کارتن به کمک این آزمون‌ها کارتن‌های تولید‌ شده‌شان را تست می‌کنند. در طول این آزمون‌ها ویژگی‌هایی از قبیل مقاومت کارتن‌ها در برابر لهیدگی، کشش، فشار، خمش و … ارزیابی می‌شود.

به منظور انجام عملیات آزمون‌های کارتن سازی باید تعدادی از کارتن‌های تولید شده را به عنوان نمونه انتخاب کرد. در استاندارد ملی ایران شماره 2220 ذکر شده است که باید 10 کارتن خالی و 3 کارتن پر برای آزمون انتخاب شوند. همچنین طبق همان استاندارد آزمون‌ها در شرایط دمایی 23 درجه سلسیوس (با یک درجه تلرانس) و رطوبت نسبی 50 درصد (با دو درصد تلرانس) انجام شوند. شرایط ذکر شده در خصوص دما و رطوبت نسبی محل آزمون در استاندارد ملی ایران دقیقا مشابه استاندارد EN20 180 است.

در آزمون فشار کارتن خالی، مقداری از کارتن را بر مبنای استاندارد ملی ایران 1641 انجام می‌دهند. در این آزمون یک قطعه از کارتن را در دستگاه تست لهیدگی و بین دو فک دستگاه قرار می‌دهند و سپس توسط آنها تحت فشار قرار می‌دهند. درست لحظه‌ای که تکه کارتن شروع به متلاشی شدن می‌کند،‌ فشار نشان داده شده توسط دستگاه را ثبت می‌کنند. مقاومت کارتن در برابر فشار عمودی باید از میزان فشاری که بر مبنای رابطه زیر محاسبه می‌شود، بیشتر باشد:

F ≥  * K * P

F: نیروی به دست آمده بر حسب کیلوگرم

H: ارتفاع جعبه چیده‌شده (300 سانتی‌متر)

h: ارتفاع جعبه بر حسب سانتی‌متر

P: وزن جعبه بر حسب کیلوگرم

K: ضریب ثابت به مقدار 1.5

آزمون ذکر شده را می‌توان با دستگاه یونیورسال فشار، خمش و کشش انجام داد. این دستگاه کاربری عمومی دارد و در مصارف مختلف در صنایع دیگر نیز بکار می‌رود. به کمک این دستگاه علاوه تست فشار، می‌توان آزمون خمش و کشش را نیز در بر روی ورق کارتن انجام داد.

برای انجام آزمون‌های کارتن سازی با کارتن پر بهتر است که همان محصولی را که کارتن را برای آن تولید شده در آن قرار داد. اما اگر محصول مورد نظر از نظر ارزش دارای قیمت بالایی بود و ارزش ریسک کردن را نداشت، بهتر است یک کالای دیگر با وزن و شرایط مشابه با کالای اصلی را در آن قرار داد.

در خصوص مقاومت کارتن در برابر سقوط از ارتفاع، طبق استاندارد ملی ایران 1287، باید کارتن را به همراه محصول داخلش از ارتفاع 75 سانتی‌متری سطح زمین رها نمود. بر مبنای استاندارد نباید هیچگونه لهیدگی در کنج‌های کارتن، شکستگی، پارگی برای کارتن و محصول داخل آن بوجود بیاید.

برای ارزیابی اتصالات کارتن، در صورتی که از نوار چسب برای اتصالات استفاده شود، حداقل ضخامت چسب باید 50 میلی‌متر باشد و در مقابل رطوبت و نفوذ آب مقاومت کند. همچنین برای چسباندن لایه‌ها با استحکام کافی به یکدیگر باید از چسب‌های مناسب بر مبنای استاندارد ملی ایران 6086 استفاده کرد. اما اگر اتصالات به صورت دوخت باشد، پهنای لبه‌های دوخت باید بین 30 تا 60 میلی‌متر باشد.

یکی دیگر از نکات مهم در خصوص کارتن قابلیت تا شدن آن از محل‌های خطوط تاخوردگی به میزان 90 درجه است. لذا پس از مونتاژ کارتن باید گوشه‌های کارتن را چک کرد تا هیچ شکستگی و ترکی در آن قسمت‌ها نباشد.

در این آزمون یک تکه از خمیر کاغذ کارتن تولید شده را داخل دستگاهی مخصوص که دارای یک مخزن استیل یک لیتری است، ریخته و به آن فشار وارد می‌شود. پس از 2 دقیقه و 29 ثانیه خمیر کاغذ را از دستگاه خارج می‌کنند. به این ترتیب میزان روانی خمیر کاغذ ارزیابی می‌شود.

بر مبنای جدول شماره 2 استاندارد ملی ایران 150(بسته‌بندی-ورق کارتن و کارتن برای مصارف عمومی- ویژگی‌ها و روش‌های آزمون) ویژگی‌های فیزیکی ورق کارتن باید به شرح زیر باشد:

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص آزمون های کارتن سازی می‌توان به استانداردهای زیر مراجعه نمود:

• استاندارد ملی ایران 471: کاغذ و مقوا-اندازه‌گیری جرم پایه- روش آزمون
• استاندارد ملی ایران 475: کاغذ و مقوا-اندازه‌گیری میزان جذب آب به روش کب
• استاندارد ملی ایران 1641: بسته‌بندی- جعبه‌های مقوایی برای ترابری-آزمون فشار
• استاندارد ملی ایران 1287: آزمایش ضربه به وسیله سقوط آزاد بر بسته‌های حمل و نقل (کاملا پر)