چکیده :
نقش اصلی بسته بندی تخم مرغ را می توان حفاظت از تخم مرغ در طی مراحل حمل و نقل ،بازاریابی،انبار،توزیع و مصرف دانست.همچنین،بسته بندی مناسب تخم مرغ با کاهش میزان رد و بدل شدن هوا بین پوسته تخم مرغ و محیط بیرون میتواند به ثیات بیشتر ترکیبات داخلی تخم مرغ و افزایش ارزش تغذیه ای تخم مرغ منجرشود به علاوه نحوه طراحی کارخانه بسته بندی تخم مرغ از نظر به حداقل رساندن میزان آلودگی محصول نهایی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.
مقدمه :
تخم مرغ به طورطبیعی توسط غشای آهکی که آن را احاطه کرده است ، حفاظت میشود . علی رغم مقاومت و حفاظت نسبی توسط غشای آهکی تخم مرغ ، درطی حمل ونقل بخش زیادی از تخم مرغ ها دچار شکستگی یا ترک خوردگی میشوند بنابراین ،بازار یابی اقتصادی تخم مرغ حکم به حفاظت هرچه بیشتراین محصول دربرابر شکستگی و ترک خوردگی دارد. بسته بندی تخم مرغ فرایند مهمی درارتباط با تحویل تخم مرغ سالم و عاری از آلودگی به مصرف کنندگان دارد.
اهمیت بسته بندی مناسب تخم مرغ:
نقش اصلی بسته بندی تخم مرغ را می توان حفاظت از تخم مرغ در طی مراحل حمل ونقل،بازاریابی ، برندینگ(نشان تجاری)، انبار ومصرف دانست همچنین، بسته بندی مناسب تخم مرغ باکاهش میزان رد و بدل شدن هوا بین پوسته تخم مرغ و محیط بیرون،می تواند به ثبات بیشتر ترکیبات داخلی تخم مرغ و افزایش ارزش تغذیه ای تخم مرغ منجر شود.بیشترین خسارت ها در صنعت تولید تخم مرغ مربوط به شکستن تخم مرغ است که بخش اعظم آن درخلال عملیات حمل و نقل تخم مرغ روی می دهد. بنابراین بسته ندی مناسب میتواند به حفاطت بیشتر از سرمایه فرد تولید کننده منجرشود.
خصوصیات مواد مورد استفاده برای بسته بندی تخم مرغ
هر تخم مرغی باید بتواند تنفس کند به این معنی که روزنه های میکروسکوپی برروی پوسته آهکی تخم مرغ وجود دارند که هوا از طریق آن ها میتواند به تخم مرغ وارد و یا خارج شود. بنابراین، باید موادی دربسته بندی تخم مرغ استفاده شوند که مانع ورود هوا نشوند. مواد محافظ تخم مرغ باید تمیز وعاری از بو باشندتا سلامت محصول داخل خود را تضمین کنند امروزه نگاه کلی در صنعت تولید تخم مرغ به سمت کاهش آلودگی سالمونلايی تخم مرغ های تولیدی ونیز امکان انتقال آن ها از طریق بسته بندی های مناسب میباشد. آلودگی های موجود درمجتمع های بسته بندی و مواد اولیه بسته بندی تخم مرغ منبع اصلی آلودگی تخم مرغ ها وانتقال آن هابه مصرف کنندگان اعلام شده است. قابل بازیافت بودن مواد مورد استفاده در بسته بندی تخم مرغ نیز باید درنظر گرفته شوند. همچنین این مواد باید قدرت و استحکام کافی را در طی فرایند انبار و حمل ونقل تخم مرغ داشته باشند. مقاومت دربرابر رطوبت و دما های بالا نیز از دیگر خصوصیاتی است که باید در انتخاب مواد مورد استفاده برای ساخت شانه هاوکارتنهای حمل تخم مرغ درنظر گرفته شوند. مصرف کنندگان علاقه دارند مواد غذایی را که میخرند از بیرون بسته بندی مشاهده کرده و کیفیت آن ها را به طور بصری مورد ارزیابی قرار دهند . زیبایی بسته بندی و همچنین طراحی زیبا نیز به خرید توسط مشتریان کمک شایانی خواهد کرد. بنابراین، این خصوصیات نیز در بسته بندی تخم مرغ باید مد نظر قرار گیرد .
انواع مواد مورد استفاده برای بسته بندی و ساخت شانه های تخم مرغ
از قدیم الایام روش ها و مواد مختلفی برای بسته بندی و حمل و نقل بهینه تخم مرغ مورد استفاده قرار میگرفت به طور سنتی استفاده از سبد های حصیری،قرار دادن تخم مرغ در جعبه چوبی پراز کاه یا ماسه از روش های مرسوم میباشند. از نظر صنعتی تولید شانه های نگهدارنده تخم مرغ انقلابی را در این زمینه ایجادکرد که به حفظ بهتر تخم مرغ منجر شد. مواد مختلفی برای ساخت شانه های تخم مرغ مورد استفاده قرار می گیرند که اغلب قابل بازیافت هستند مانند کارتن، فیبر، پلی استر و پلاستیک.
در تحقیقی در این زمینه سه نوع شانه تخم مرغ فیبری، کارتنی و پلاستیکی را از نظر قدرت حفاظت تخم مرغ در خلال حمل و نقل مورد آزمون قرار دادند. در نهایت مشخص شد که در روند حمل توام با احتیاط کامل، اختلاف معنی داری از نظر میران شکستگی تخم مرغ وجود نداشت اما در عملیات حمل و نقل در شرایط بد مانند جاده های خاکی یا ناهموار، میزان شکستگی در شانه های پلاستیکی به طور چشمگیری در مقایسه با دو نوع دیگر کاهش داشت. در تحقیق دیگری به بررسی میزان نقش شکل و طرح کارتن های حمل و نقل، میزان شکستی و ترک خوردگی ها را در حد میکرون مورد آزمون قرار دادند. آن ها اعلام کردند که حتی شکل و طرح کارتن هایی که شانه ها درون آنها قرار میگرند نیز برمیزان شکستگی احتمالی تاثیر گذار است.
مزایای شانه فیبری
این شانه ها که اغلب از مواد بازیافتی ساخته میشوند تخم مرغ را در دمای مطلوب نگهداری کرده و به روش مهندسی طراحی شده اند . علاوه بر این بازو بسته کردن درپوش آن ها نیز آسان بوده و به آسانی در دست جای گرفته و حمل و نقل آسانی دارند. بسیاری ار مردم معتقدند که موارد غذایی که موادی طبیعی هستند باید توسط مواد طبیعی مورد محافظت و حمل و نقل قرار گیرند تا خصوصیات خود را به خوبی حفظ نمایند. بنابراین شانه های فیبری را ترجیح میدهند. همچنین،خرید تخم مرغ های بسته بندی شده با شانه های فیبری نشان از علاقه خریدار به حفظ محیط زیست نیز تلقی میشود.
امروزه اهمیت عامل تنوع و بازاریابی وطراحی زیبا در تولید محصولات، غیر قابل انکار است. شانه های فیبری به خوبی از پس این عامل نیز بر می آیند چرا که میتوان رنگ ها و طرح های بسیاری را به آنها داد و به این ترتیب بازار پسندی آن ها را افزایش داد علاوه براین، نشان شرکت ها نیز در بسته بندی های رنگی به راحتی قابل تشخیص میباشد بررسی روند بازار در اروپا حاکی از آن است که کاربرد شانه های فیبری ارتباط تگاتنگی با حفظ کیفیت تخم مرغ دارد . شانه های فیبری جدید با مواد بازیافتنی ساخته شده است که در تولید آن ها از مواد خام قابل بازیافت استفاده میشود و در عین حال در روند تولید آن ها گاز دی اکسید کربن نیز تولید نمیشود و در نهایت محصول تولیدی قابل تجزیه در طبیعت میباشد. این امر منجر به دوستدار محیط زیست اطلاق شدن این محصولات شده است ویژگی دیگر این شانه ها عدم تولید صدا و احتمال ایجاد جراحت در شخص حمل کننده در هنگام جابه جایی است. تخم مرغ در این بسته بندی ها میتواند تنفس کرده و خواص طبیعی خود را حفظ کند.
از آنجایی که شانه های فیبری محیطی خشک برای حمل و بسته بندی تخم مرغ ایجاد میکنند. بنابراین امکان ایجاد آلودگی قارچی به حداقل میرسد همچنین این شانه ها خاصیت ضربه گیری داشته و در دماهای مختلف (10- تا 35+ درجه سانتی گراد) شکل طبیعی خود را حفظ میکنند.
نتیجه گیری:
در کشور ما ایران به این موارد در بسته بندی تخم مرغ کمتر اهمیت داده میشود حتی به جرات میتوان گفت پست ترین مواد اولیه و کاغذ مخصوصا دربسته بندی های کارتن و فیبری برای کارتن تخم مرغی درنظر گرفته می شود.ودر بعضی موارد دیده شده که فقط وزن کارتن بسته بندی و ارزان بودن برای تولید کنندگان تخم مرغ اهمیت دارد. وتعداد کمی از تولید کنندگان به موارد ذکرشده اهمیت میدهند.
لذا پیشنهاد ما به شما صنعت گران بخش تخم مرغ این است که با در نظر گرفتن سلامتی مصرف کنندگان و همچنین توجه به برندینگ و زیبایی محصولتان فقط ملاک ارزانی را مورد نظر قرار ندهید و با مطالعه این مقاله با دید بهتری نسبت به بسته بندی محصولتان اقدام نمایید.
منبع: فصل نامه علمی و ترویجی علوم و فنون بسته بندی،
انتخاب عکس و نتیجه گیری : صنایع بسته بندی نکوکارتن – حمید رضا نکونام
می توانید در زمینه بسته بندی متفاوت تخم مرغ در اینجا نمونه کار صنایع بسته بندی نکوکارتن را ببینید
