محصولات گلخانه‎‎ای یزد فاقد برند بین‎‎المللی و بسته بندی مناسب

دغدغه‌های صادرات و تک محصولی بودن محصولات گلخانه‌ها، همواره گلخانه‎‎داران یزدی را نگران کرده است اما رئیس سازمان جهادکشاورزی استان معتقد است که کشت خیارسبز همچنان توجیه اقتصادی دارد هرچند بازار صادرات به دلیل رقابت بین صادرکنندگان، جایگاه واقعی خود را ندارد. استان یزد با سطح زیرکشت 1200 هکتار و تولید سالانه 348 هزار تن محصولات گلخانه‏‏ای که غالبا خیارسبز است، سهم بسزایی در رفع نیاز بازارهای داخلی و خارجی دارد، اما گلخانه‎‎داران یزدی از شرایط اقتصادی حاکم بر این صنعت راضی نیستند و مشکلات زیادی دارند. ابتدای سال جاری بود که مسائل به وجود آمده بین اوكراین و روسیه سبب كاهش ارزش پول روسیه شد و این امر تاثیر بسیاری در حوزه واردات این كشور داشت به طوری که صادركنندگان خیارسبز برای بازگشت پول محصول خود در مقطعی دچار مشكل شدند. این امر سبب شد تا در مقطعی نه چندان طولانی، صادرات خیارسبز از یزد به كشور روسیه متوقف شود و با اینکه این مشکل در ادامه رفع شد اما مشکلات ناشی از تحریم‌ها، همچنان صادرات خیارسبز را با مشکلاتی همراه کرده است.

بیشترین سود در جیب واسطه‎‎ها
یکی از گلخانه‎‎داران یزدی در این باره می‌گوید: واسطه‌ها بیشترین سود را از صادرات خیار سبز می‌برند و این وضعیت بسیاری از کشاورزان و گلخانه‎‎داران را از تولید مایوس کرده است. «رضا میرجلیلی» اضافه می‎‎کند: در شرایطی که گلخانه‎‎داران باید زحمت مدیریت گلخانه و هزینه های کود و سم را تقبل کنند، خرید محصول با نازل‎‎ترین قیمت، بسیاری از گلخانه‎‎داران را از ادامه فعالیت مایوس و ناامید کرده است. به گفته این فعال صنعت گلخانه، گلخانه‎‎داران با مشکلات دیگری از جمله بالا رفتن قیمت حامل‏‏های انرژی، بازاریابی نامناسب برای فروش محصولات، فاسد شدن محصول تا زمان عرضه در بازارهای مصرف و همچنین ریسک بالای صادرات این محصول مواجه هستند.

محصولات گلخانه‎‎ای یزد، فاقد برند بین‎‎المللی و بسته بندی مناسب
یکی دیگر از گلخانه‎‎داران شهرستان یزد هم می‌گوید: نبود سیستم بسته‏‏ بندی مناسب و برند مشخص برای محصولات گلخانه‎‎ای استان در بازارهای جهانی، نقطه‌ضعف مهم گلخانه‎‎داران یزدی است. «مرتضی دهقان» ادامه می‌دهد: محصول خیار سبز استان یزد در بازارهای خارجی مصرف می‎‎شود، بدون اینکه برند مشخصی از محصولات استان را به مصرف‏‏کننده معرفی کند. وی اظهار می‎‎کند: محصول خیار سبز گلخانه‎‎های یزد از کیفیت بسیار مناسبی برخوردار است اما چون از شهرهای دیگر کشور به بازارهای خارجی صادر می‌شود، اغلب نام و نشانی از یزد ندارد و کسی این محصول را به اسم یزد نمی‎‎شنا‌سد.

انحصار بازارهای صادراتی محصولات گلخانه‏‏ای
یکی دیگر از گلخانه‎‎داران استان هم از بازاریابی نامناسب محصولات و انحصار بازارهای صادراتی گلایه می‌کند و می‌گوید: بازار صادرات خیارسبز تحت اختیار تعداد انگشت‌شماری صادرکننده است. به گفته «مجید منتظری»، روسیه بازار اصلی مصرف محصولات گلخانه‎‎ای یزد است و برای تصاحب بازار سایر کشورها کاری انجام نشده است، در حالی که امکان دارد این ظرفیت در آینده از سوی رقبا تصاحب شود و ایران بازار صادراتی محصول خیارسبز را از دست بدهد. وی با گلایه از تک‌محصولی شدن محصولات گلخانه‎‎ای استان تاکید می‎‎کند: لازم است برای جایگزین کردن سایر صیفی‌ها در گلخانه‎‎های استان تلاش شود تا مشکلات گلخانه‏‏داران خیار سبز هم کمتر شود و در مواردی که مشکلی پیش می‏‏آید، ضرر کمتری متوجه گلخانه‎‎داران شود.

ریسک بالای صادارت محصولات گلخانه‎‎ای
یکی دیگر از گلخانه‎‎داران هم با اشاره به فسادپذیری محصولات گلخانه‎‎ای، گلخانه‎‎داران را ناچار از فروش محصولات به قیمت پیشنهادی دلالان عنوان می‌کند.«محمدحسن زارع» با تاکید بر اینکه باید بستری فراهم شود که این محصولات به سرعت به دست مصرف‏کننده برسد، اضافه می‎‎کند: صادرات محصول خیارسبز از ریسک بالایی برخوردار است. وی اظهار می‏‏کند: در شرایطی که امکان نقل و انتقال پول بین بانک‏‏های کشور و بازارهای خارجی فراهم نیست، بسیاری از تولیدکنندگان استان زیر بار صادرات نمی‎‎روند. وی می‌گوید: اغلب تولیدکنندگان محصولات گلخانه‎‎ای، قدرت رقابت با واسطه ها را ندارند و مجبورند که محصولات خود را حتی پایین‏‏تر از قیمت تمام شده یا با حداقل سود، به واسطه‌ها بفروشند.

مدیریت قیمت‎‎گذاری و صادرات محصولات گلخانه‎ای
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد در این‌باره می‌گوید: سازمان تعاون روستایی استان در حال تدوین طرحی به منظور حمایت از گلخانه‎‎داران یزدی با راه‎‎اندازی تشکل صادرکنندگان این محصولات است. «سیدجمال سجادی‎‎پور» ادامه می‎‎دهد: به این ترتیب تمام صادرکنندگان محصولات گلخانه‎‎ای استان در ذیل این  تشکل فعالیت می‌کنند و این تشکل کار قیمت‎‎گذاری و صادرات این محصولات را مدیریت می‌کند. وی با تاکید بر اینکه صادرات محصولات گلخانه‎‎ای جز مشکلات ناشی از انتقال پول، محدودیت دیگری ندارد، عنوان می‌کند: مشکل رقابت بین صادرکنندگان، یک رقابت درون مجموعه‎‎ای است به طوری که صادرکنندگان به دنبال حذف یکدیگر هستند. وی معتقد است که این رقابت باعث شده قیمت و جایگاه واقعی محصولات گلخانه‎‎ای استان محقق نشود از این رو سازمان تعاون روستایی با تشکیل جلساتی با حضور نماینده صادرکنندگان و نماینده شرکت تعاونی گلخانه‎‎داران در صدد حل این معضل برآمده است.

مشکل انتقال پول صادرات
رئیس جهادکشاورزی استان می‌گوید: این تشکل قصد دارد با تعیین نرخ واقعی و معقول، از حقوق کشاورزان حمایت کند و صادرات را در بهترین شرایط انجام دهد.سجادی‏‏پور اظهار می‎‎کند: تاخیر در انتقال وجه ناشی از صادرات محصولات گلخانه‎‎ای نسبت به سال‎‎های قبل کمتر شده است، اما به دلیل تحریم‌ها این تاخیر همچنان وجود دارد. این مسئول می‌گوید: محصولات گلخانه‏ای استان یزد در حال حاضر به کشورهای روسیه و عراق صادر می‌شود که عمده‎‎ترین بخش صادرات محصولات استان به کشور روسیه است.

عراق؛ بازار مناسب محصولات گلخانه‎‎ای یزد
سجادی‎پور وضعیت بازار عراق را برای خرید محصولات گلخانه‎‎ای استان تا قبل از حضور داعش در این کشور، مطلوب ارزیابی می‌کند و می‌گوید: بازار عراق ظرفیت خوبی برای صادرات محصولات گلخانه‎‎ای استان یزد دارد و با برقراری ثبات در این کشور به عنوان یکی از بازارهای محصولات گلخانه‎‎ای مورد توجه قرار خواهد گرفت. وی درباره تک محصولی بودن محصولات گلخانه‏‏ای استان نیز عنوان می‎‎کند: تک محصولی بودن، ناشی از تقاضای بازار است چرا که در مقطعی به کاشت سایر محصولات در گلخانه‌ها اقدام شد اما بازار مناسبی به دست نیاورد. وی با تاکید بر اینکه بازار خیارسبز گلخانه‏‏ای در استان جا افتاده است، ادامه می‌دهد: تقاضای بازار، تنوع کشت را رقم خواهد زد و در حال حاضر تنها بازار محصول خیارسبز تضمین شده است. رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان می‌گوید: کشت محصول خیارسبز در گلخانه‌ها با توجه به بازار صادرات مناسب آن، توجیه اقتصادی دارد اما کشت سایر محصولات برای رسیدن به این جایگاه زمان و انرژی زیادی را می‎‎طلبد

مرجع خبر : یزد نیوز